Uçak Lastikleri Hakkında Genel Bilgiler
Tonlarca yükle iniş kalkış yapan uçakların lastiklerinin patlamaması pek çok kişi tarafından şaşkınlıkla karşılanmaktadır. Uçak lastikleri naylon, aramid kumaşlar ve alüminyum çelik takviyeler kullanılarak yapılmıştır. Ayrıca uçak jantlarının üzerine yerleştirilen ve 300 derece sıcaklıkta bile devreye giren termik tapalar sayesinde lastiklerin patlaması engellenmektedir.
Normal bir yolcu uçağı 6 adet lastiğe sahiptir. Buna örnek olarak Boeing 737 ve Airbus A320 uçaklarını verebiliriz. Bu lastiklerin çapları bir Boeing 737 için ortalama 27×7.75-15 dir. Uçak boyutları büyüdükçe lastik miktarları da artar. Örneğin bir Boeing 777 14 adet tekerleğe, Airbus A380’ler 14 tekerleğe ve bir Antonov AN-225 32 tekerleğe sahiptir. Her uçak lastiği 200 iniş ve kalkış sonrası değiştirilmekte ya da kaplanmaktadır. Fakat kaplamalar her lastiğe en fazla 6 kez olacak şekilde ayarlanmaktadır. Daha sonra ömrünü tamamlayıp yenileme imkânı ortadan kalkan uçak lastikleri, başka mecralarda değerlendirilmeye çalışılır. Marmaray İDO gibi liman bölgelerinde bulunan kuruluşlar tarafından iskele koruyucusu olarak gibi.
Uçak jantı üzerinde bulunan emniyet aksesuar parçaları ve 180- 300 derece ısıda bile devreye girebilen termik tapalar bulunmaktadır. Tapalar yüksek ısıda devreye girerek lastiğin içinde bulunan nitrojen gazı (azot) basıncını dışarıya doğru püskürterek azaltmaktadır. Bundan dolayı da uçaklar, pistleri kullanırken lastiklerin yüksek ısıdan dolayı patlaması ve yarılmasının önüne geçilmiş olunuyor.
Uçak Lastikleri Nitrojen Gazı ile Şişiriliyor
Uçak lastikleri, hiçbir zaman normal hava ile şişirilmez. Sıcak ve soğuk hava değişimlerinde sıcaklık farkından dolayı meydana gelebilecek lastik basıncının artması ya da düşmesi durumlarının önüne geçilebilmek için nitrojen gazı ile şişirilmektedir. Nitrojen, oksijen gibi hareketli olmadığı için yüksek ısı ve basınca dayanıklılık göstermektedir.
Uçak lastikleri için nitrojen gazının kullanılmasının bir başka sebebi ise, lastiklerin yanmasının önüne geçilmesidir. Nitrojen yanıcı bir gaz değildir, bu yüzden de uçak lastiklerinde yanma ile ilgili bir problem meydana gelmemektedir. Ayrıca, normal havanın içinde bulunan nem uçağın hareket ettiği yükseklerde havanın soğumasından kaynaklı olarak donabilirken, nitrojen gazının donma derecesi çok düşük derecelerde olduğundan böyle bir soruna yol açmamaktadır. Normal havanın içinde bulunan nem yoğunlaşınca tekerin içinde pas ve korozyon yaratabilmesi durumuna karşı nitrojen gazı uçak lastiklerinin şişirilmesi için tercih edilmiştir. Çünkü nitrojen gazı pas ve korozyon yapmamaktadır. Nitrojen gazı ile pek çok sorun engellendiği için uçak lastiklerinin şişirilmesinde kullanılmaktadır.
Uçak Lastiği Fiyatları
En yaygın olarak kullanılan dar gövde yolcu uçaklarının lastik fiyatları $1.500 civarındayken, bir Boeing 777’nin lastiği $6000 civarında bir fiyata sahiptir. Havayolu firmaları genellikle lastik firmaları ile uzun kontratlar yaparak bu masrafları en aza indirmeye çalışırlar.
